Nerwica, określana też mianem zaburzeń lękowych to pojęcie, które obejmuje szereg różnorodnych zaburzeń. Zaliczane są do nich między innymi psychogenne zaburzenia emocjonalne, zespoły dysfunkcji narządów, nieprawidłowe procesy psychiczne i patologiczne zachowania. Tymczasem statystycznemu Kowalskiemu nerwica kojarzy się wyłączenie z agresywnością, drażliwością i niestabilnym stanem nerwów. Takie podejście do nerwicy jest zdaniem psychiatrów i psychologów zupełnie błędne. Okazuje się bowiem, że nerwica jest warunkowana przez nieświadome konflikty psychiczne. Zapanowanie nad nimi jest niezwykle trudne, a często nawet niemożliwe. Co ciekawe, z nerwicą boryka się ok. 20-30% populacji, lecz nie każdy przypadek wymaga leczenia psychiatrycznego.
Jakie są najczęstsze przyczyny nerwicy? Oto one:
- czynniki zawodowe, szkolne lub rodzinno-środowiskowe,
- stany zagrożenia, utraty lub niebezpieczeństwa oraz frustracje,
- konflikty motywacyjne,
- perfekcjonizm,
- nieodreagowane lub traumatyczne urazy,
- czynniki biologiczne lub genetyczne,
- brak rodzicielskiej opieki we wczesnym dzieciństwie,
- kryzysy rozwojowe,
- dysonans pomiędzy oczekiwaniami społecznymi a potrzebami lub możliwościami a dążeniami,
- trudne sytuacje i tzw. czynniki astenizujące, takie jak problemy wieku dojrzewania, ciąża, poród, przemęczenie oraz uzależnienia.
W związku z tym, że zaburzenia lękowe nie stanowią jednorodnej grupy dysfunkcji, trudno jest określić kryteria diagnostyczne. Niemniej objawy nerwicy można pogrupować na trzy rodzaje występujących nieprawidłowości funkcjonowania. Najbardziej specyficzne z nich to zaburzenia efektywne, do których zalicza się różnego rodzaju lęki, stany podwyższonego napięcia, niepokój apatię, labilność emocjonalną, poirytowanie, wybuchowość, ciągłe poczucie znużenia oraz przygnębienie. Wśród dysfunkcji poznawczych najczęściej występują problemy z koncentracją uwagi, osłabienie pamięci, natręctwa ruchowe, natrętne myślenie, ruminacje itp. Kolejny blok objawów to objawy somatyczne, czyli m.in. bóle żołądka, głowy, drżenie kończyn, palpitacje serca, nadmierna potliwość, bezsenność, zaburzenia seksualne, duszności i wiele innych. Niektóre z objawów mogą być groźne dla zdrowia i życia, dlatego zawsze warto skorzystać z pomocy specjalisty.